با این روش ها به سلامت دندان خود کمک کنید

مروزه افراد به صورت ویژه‌ای به زیبایی خود اهمیت می‌دهند. عمل‌های زیبایی بینی، لب، فک و دیگر اجزای صورت می‌توانند باعث افزایش زیبایی صورت افراد شوند اما در این بین نباید از جزء مهمی به نام دندان غافل شویم. در حال حاضر همۀ افراد به دنبال داشتن دندان‌هایی سالم، زیبا و مرواریدی شکل هستند تا بتوانند بدون خجالت و با افتخار لبخند بزنند. داشتن چنین دندان‌هایی با رعایت بهداشت دهان و دندان و توجه به سلامت دندان‌ها به راحتی امکان پذیر است، اما توجه داشته باشید که این موضوع از زمان رویش اولین دندان باید رعایت شود؛ بنابراین والدین باید این نکات را به مرور زمان به  کودکان خود آموزش دهند و تا زمان یادگیری کامل، این موارد را خودشان برای کودکان انجام دهند، زیرا سلامت دندان‌های شیری نیز به اندازۀ سلامت دندان‌های دائمی اهمیت داشته و نباید از آن‌ها غافل بود.

چند نکته مهم برای حفظ سلامت دندان ها

جالب است که بدانید تا پایان سن 6 سالگی دندان‌ها شیری هستند، شیری بودن به معنای این است که یکسری از دندان‌ها در پایان 6 سالگی شروع به ریختن می‌کنند تا دندان‌های دائمی جایگزین آن‌ها شوند. البته این نکته نباید فراموش شود که علاوه بر دندان‌های دائمی که جایگزین دندان‌های شیری می‌شوند، دندان‌های آسیای بزرگ یا همان دندان شمارۀ شش در همین سن شروع به رویش می‌کند تا تمامی سطح فک انسان با دندان پوشیده شود. تا قبل از رویش این دندان هیچ دندان شیری نمی‌افتد و به همین خاطر بعضی والدین تصور می‌کنند این دندان نیز یک دندان شیری است و از آن غافل می‌شوند.

در ادامۀ این مطلب قصد داریم در رابطه با چند نکته که مربوط به حفظ سلامت دندان‌ها است، توضیحاتی را به شما ارائه دهیم:

مسواک زدن را ساده نگیرید

بیماری‌های دهان و دندان بسیار آزار دهنده بوده و می‌تواند آسایش شما را مختل سازند اما عوارض این بیماری‌ها به همین جا ختم نشده و می‌توانند سبب ناراحتی قلبی و عروقی نیز در افراد شوند. شاید سؤال شما این باشد که چگونه همچین چیزی امکان پذیر است؟ در پاسخ به این پرسش باید به شما بگوییم که به علت وجود رگ‌های خونی فراوان در ناحیۀ دهان، احتمال این که  عفونت ایجاد شده در لثه وارد خون شود بسیار زیاد است. این عفونت می‌تواند در سیستم گردش خون جریان پیدا کرده و به نقاط مختلف بدن از جمله قلب برسد که این موضوع بسیار خطرناک است.

شاید مسواک زدن در درجۀ اول یک عمل بسیار راحت و ساده به نظر برسد اما اگر به نکات زیر توجه نکنید مسواک زدن نمی‌تواند هیچ کمکی به حفظ سلامت دندان‌های شما بکند.

• حداقل دو تا سه دقیقه از زمان خود را به هر بار مسواک زدن اختصاص دهید.
• دست کم دو بار در طول هر شبانه روز دندان‌های خود را به وسیلۀ مسواک تمیز کنید. یک بار در شروع روز و یک بار قبل از رفتن به رختخواب این کار را انجام دهید.( خوردن بعضی از مواد غذایی می‌تواند تعداد تکرار این دفعات را افزایش دهد.)
• مسواک شما باید با لثه‌ها زاویه‌ای 45 درجه داشته باشند تا از پاک شدن دندان‌ها مطمئن شوید. با رعایت این زاویه محل اتصال دندان با لثه نیز به خوبی تمیز می‌شود.
• در هنگام خرید مسواک دقت کنید تا زبان شوی نیز داشته باشد تا به وسیلۀ آن بتوانید زبان خود را نیز از باکتری‌ها پاک نمایید.
• سطوح داخلی دندان‌ها را فراموش نکنید، در این مناطق پلاک و جرم به راحتی انباشته می‌شود و می‌تواند سبب پوسیدگی دندان‌های شما شوند.
• از مسواک‌های خیلی زبر استفاده نکنید، زیرا این گونه مسواک‌ها می‌توانند به مینای دندان آسیب وارد کنند. افرادی که به بیماری‌های خاص مانند آرتروز مبتلا هستند یا افرادی که آرتودنسی دندان انجام داده‌اند، باید برای خرید مسواک مناسب با دندان پزشک خود مشورت نمایند.
• حداقل هر سه ماه یک بار مسواک خود را تعویض نمایید.( مسواک‌ها محل تجمع باکتری‌ها به شمار می‌روند.)
• مسواک خود را به صورت مجزا از مسواک دیگران نگه داری کنید اما اگر مجبور به نگه داری مسواک‌ها در نزدیکی یکدیگر هستید، حتماً از در پوش مخصوص مسواک استفاده کنید.
• بهتر است بلافاصله بعد از مصرف مواد حاوی قند و مواد اسیدی دندان‌های خود را مسواک بزنید، زیرا مواد قندی می‌توانند در محیط دهان شرایط بسیار مناسبی را برای فعالیت باکتری‌ها به وجود آورند.
• از خمیر دندان حاوی فلورائید استفاده کنید تا سلامت دندان‌های شما تضمین گردد.

استفاده از نخ دندان در طی روز اجباری است

بسیاری از افراد بر این باورند که استفاده از مسواک به تنهایی می‌تواند دندان‌های آن‌ها را به طور کامل تمیز کرده و از پوسیدگی دندان‌های آن‌ها جلوگیری کند اما باید به شما بگوییم بعضی از نواحی دندان به هیچ عنوان با مسواک زدن تمیز نمی‌شوند و برای پاکسازی این نواحی حتماً باید از نخ دندان استفاده کرد.

نخ دندان می‌تواند غذای باقی مانده بین دندان‌های شما را خارج کرده و از تجمع باکتری‌ها در این نواحی جلوگیری کند. بهترین زمان استفاده از نخ دندان قبل از مسواک زدن است. گاهی افراد به دلیل خونریزی لثه‌های خود از استفاده از نخ دندان امتناع می‌کنند، جالب است بدانید این عوارض بعد از مدتی از  بین رفته و حساسیت لثه‌های شما به شکل چشم‌گیری کاهش می‌یابد؛ بنابراین نگذارید این عوارض مانع استفاده شما از نخ دندان شود.

مراجعه به دندانپزشک می تواند از پوسیدگی دندان جلوگیری کند

تمامی مراکز معتبر دندانپزشکی به شما توصیه می‌کنند، حداقل هر شش ماه یک بار به دندانپزشک مراجعه کنید. مراجعه به دندانپزشکی کودکان نیز یک امر مهم و واجب برای کودکان به شمار می‌رود. شاید برایتان این سؤال پیش آمده باشد که مراجعه به دندانپزشکی چگونه از پوسیدگی دندان‌ها جلوگیری می‌کند؟ در پاسخ به این پرسش باید به شما بگوییم در واقع مراجعات منظم به دندانپزشک می‌تواند نرخ ابتلا به پوسیدگی‌های عمیق را کاهش ‌دهد، زیرا در هر بار مراجعه اگر پوسیدگی کوچکی مشاهده شود، درمان شده و جلوی آسیب‌های عمیق گرفته می‌شود.

شیارای عمیق دندان های آسیا باید گرفته شود

چندین سال است که این روش به عنوان یک روش کارآمد در جهان شناخته شده و کارآمد بودن خود را نیز ثابت کرده است. دندان‌ها به ویژه دندان‌های آسیا بزرگ در اوایل رویش خود دارای شیارهای بسیار عمیقی هسستند. این شیارها مکان‌های بسیار مناسبی برای تجمع باکتری‌ها و ایجاد پوسیدگی هستند. به همین دلیل توصیه می‌شود در فواصل زمانی منظم به دندان پزشکی مراجعه کنید تا این شیارها توسط مواد مخصوصی پوشانده شوند. امروزه روش‌های بسیاری برای پوشاندن این شیارها وجود دارد، برای این کار کافی است موضوع را با دندانپزشک خود مطرح سازید تا بهترین روش را به شما پیشنهاد دهد.

دهان شویه های حاوی فلوراید را در سلامت دهان و دندان بسیار تأثیرگذار هستند

اکثر افراد جامعه از محلول‌های دهان شویه استفاده نمی‌کنند، زیرا با خواص آن آشنایی کامل ندارند. فلوراید یک مادۀ بسیار تأثیرگذار برروی سلامت دهان و دندان است و از پوسیدگی دندان تا حد مطلوبی جلوگیری می‌کند. طبق آمارهای جهانی استفاده از دهان شویه برای افراد بالای شش سال توصیه می‌شود. به این نکته توجه داشته باشید که استفاده بیش از اندازه از فلوراید نیز می‌تواند تأثیرات معکوسی بر روی سلامت دندان‌های شما گذاشته و شما را نیازمند مراجعه به دندانپزشک و حتی متخصص درمان ریشه دندان کند؛ بنابراین توصیه می‌گردد تنها 2 تا 3 بار در هفته از دهان شویه‌های حاوی فلوراید استفاده شود.

این محلول‌های شست و شوی می‌تواند مناطقی از دندان‌‌ها را که مسواک و نخ به آن‌ها دسترسی ندارند، به خوبی پاکسازی کنند. همچنین با استفاده از این دهان شویه‌ها PH محیط دندان به خوبی تنظیم شده و در نتیجه از رشد و تکثیر باکتری‌ها در دهان جلوگیری می‌گردد. در واقع عدم وجود باکتری در دهان به معنای جلوگیری از پوسیدگی و ایجاد حفره در دندان‌ها است. اما لازم است که بیان کنیم دهان شویه‌ها به تنهایی نمی‌تواند از پوسیدگی دندان‌های شما جلوگیری کند؛ بنابراین این محلول‌ها را به هیچ عنوان جایگزین مسواک و نخ دندان نکنید.

دندان های شیری را بدون مشورت پزشک نکشید

بعضی افراد بر این باور هستند که بدون توجه به نظر پزشک می‌توان در هر زمان دندان‌های شیری را به علت پوسیدگی کشید اما حقیقت ماجرا چیز دیگری است که این  افراد از آن اطلاعی ندارند. در حقیقت دندان‌های شیری نباید در همان ابتدای کار کشیده شوند، زیرا ممکن است مکان رویش دندان دائمی جایگزین آن‌ها از دست برود و این موضوع شما را با مشکلات جدی روبرو سازد و در نتیجه شما را وادار به مراجعه به متخصص جراح فک و صورت گرداند.

اگر کودک شما به خوبی از دندان شیری خود مراقبت نکرده و دندان‌هایش دچار پوسیدگی گشته است، بهتر است ابتدا با یک دندانپزشک که در حیطۀ کودکان تخصص دارد مشورت نمایید و با توجه به توصیه‌های وی عمل نمایید.

مصرف مواد قندی را محدود کنید

به نظر شما منظور از مواد قندی دقیقاً چیست؟ آیا مواد قندی تنها محدود به مواد غذایی شیرین نظیر شیرینی، قند و شکر می‌شود؟ در پاسخ به این سؤال باید بگوییم که این یک باور بسیار غلط است، زیرا بسیاری از مواد غذایی که ما استفاده می‌کنیم، بدون آن که مزۀ شیرینی داشته باشند، می‌توانند به قند تبدیل شده و سبب پوسیدگی دندان‌های ما شوند. مواد غذایی نظیر برنج، نان و ماکارونی سرشار از نشاسته هستند، نشاسته یک کربوهیدارت است که از همان ابتدای لوله گوارش یعنی از همان دهان شروع به تجزیه شدن کرده و قندهای ساده‌تری را ایجاد می‌کند، برای همین است که توصیه می‌شود بعد از مصرف هر وعده غذایی دهان خود را با آب شست و شو دهید یا مسواک بزنید.

مواد غذایی مفید برای بهداشت دهان و دندان

تمامی اجزاء بدن ما به مواد مغذی نیازمند هستند. در واقع این مواد مغذی صرف حفظ سلامت و رشد بخش‌های مختلف بدن ما می‌شود، در این میان دندان‌ها و لثه‌ها از این موضوع مستثناء نیستند و برای آن که بتوانند سلامت خود را حفظ نمایند به یکسری مواد مغذی مهم نیاز دارند. در ادامه قصد داریم به معرفی مواد مغذی بپردازیم که به حفظ سلامت دندان‌ها کمک کرده و از پوسیدگی آن‌ها جلوگیری می‌کند.

مواد غذایی حاوی کلسیم را در رژیم غذایی خود بگنجانید

اگر می‌خواهید سلامت دندان‌های خود را حفظ نمایید، حتماً مواد غذایی حاوی کلسیم مانند شیر، تخم مرغ، ماست و غیره را به رژیم غذایی خود بیافزایید. این مادۀ معدنی برای حفظ سلامت دندان‌ها بسیار اهمیت دارد، زیرا سبب استحکام آن‌ها گشته و از پوسیدگیشان جلوگیری می‌کند.

مواد معدنی دیگری مانند فسفر و ویتامین‌هایی نظیر ویتامین D بر روی سلامت دندان‌ها تأثیر گذار هستند؛ بنابراین داشتن یک رژیم غذایی که تمامی مواد مغذی به شکل متعادل در آن وجود دارد، می‌تواند به داشتن بدنی سالم کمک کند.

مواد پروتئینی برای حفظ سلامت دندان ها و لثه ها ضروری است

با افزایش سن لثه‌ها شروع به تحلیل رفتن کرده و در نتیجه احتمال پوسیدگی پایه دندان افزایش می‌یابد. برای جلوگیری از این موضوع باید مواد غذایی حاوی پروتئین به مقدار مناسب در رژیم غذایی وجود داشته باشد. گوشت، مرغ، ماهی، شیر، حبوبات و بسیاری دیگر از مواد غذایی دیگر وجود دارند که دارای پروتئین بوده و می‌توان از آن‌ها استفاده کرد.

ویتامین A یک نیاز اساسی برای دندان‌ها به شمار می‌رود

شاید شما هم شنیده باشید که ویتامین A برای سلامت چشم‌ها بسیار مفید است اما جالب است بدانید این ویتامین برای سلامت دهان و دندان نیز اهمیت دارد. در واقع این ویتامین از خشکی دهان جلوگیری کرده و از این طریق سبب حفظ سلامت دندان‌ها می‌شود. مرطوب بودن دهان و ترشح مداوم بزاق از رشد و تکثیر باکتری‌ها در دهان جلوگیری می‌کند و احتمال پوسیدگی دندان را کاهش می‌دهد، جالب است بدانید بزاق دهان ما دارای خاصیت ضد میکروبی قوی بوده که به عنوان سد اول بدن در برابر تهاجم میکروب‌ها نیز شناخته می‌شود. سیب زمینی شیرین، طالبی، سبزیجات برگ سبز و غیره منابع بسیار خوبی برای تأمین ویتامین A مورد نیاز بدن هستند.

مواد غذایی اسیدی را محدود کنید

بسیاری از نوشیدنی‌هایی که امروزه در بازار به  فروش می‌رسند دارای گاز کربن دی اکسید هستند. نوشابه، نوشیدنی‌های انرژی‌زا، دوغ‌های گاز دار و غیره می‌توانند به شکل قابل توجهی برروی PH محیط دندان تأثیر گذاشته و سبب تخریب مینای دندان و در نهایت ایجاد پوسیدگی برروی دندان‌ها گردند.

البته مواد غذایی که سبب اسیدی شدن محیط دهان می‌گردند محدود به همین مواد غذایی نیستند؛ بنابراین باید در هنگام غذا خوردن توجه بیشتری به رژیم غذایی خود داشته باشیم. برای مثال ترشی‌ها، گوجه فرنگی، لیمو ترش و غیره به شکل قابل توجهی سبب تخریب مینای دندان می‌گردند که این موضوع ریسک ابتلا به پوسیدگی دندان را به طور چشم‌گیری افزایش می‌دهند.

آب معدنی را جایگزین آب لوله کشی نکنید

نوشیدن 2.7 لیتر آب برای زنان و 3.7  لیتر آب برای مردان در طول یک شبانه روزی اجباری است، البته این نکته را فراموش نکنید که عوامل گوناگونی وجود دارد که ممکن است بر روی این میزان تأثیر بگذارند. برای مثال ورزشکاران به دلیل تعریق شدید در هنگام تمرین آب بیشتری از دست می‌دهند، در نتیجه باید آب بیشتری باید مصرف کنند. گاهی در بین افراد مختلف مشاهده می‌کنیم که افراد آب معدنی را جایگزین آب لوله‌ کشی شهری کرده‌اند اما باید بگوییم که حذف مصرف آب لوله ‌کشی می‌تواند آسیب جدی به دندان‌های شما وارد کند، زیرا در تصفیه خانه‌ها به آب فلوراید اضافه می‌گردد تا از پوسیدگی دندان‌ها جلوگیری شود اما آب معدنی حاوی فلوراید نیست، در نتیجه یک نیاز مهم دندان‌ها‌ برآورده نخواهد شد.

الکل و دخانیات را کنار بگذارید

الکل با تأثیر بر روی مینای دندان می‌تواند سبب پوسیدگی آن‌ها شود. دخانیات نیز به مرور زمان سبب تخریب مینای دندان می‌گردد. جدا از این موارد دخانیات سبب زرد شدن و تیرگی دندان‌ها می‌شود که ظاهر چندان خوبی را برای فرد ایجاد نمی‌کند.

باورهای غلط درباره سلامت دندان ها

امروزه به سلامت دندان‌ها توجه ویژه‌ای می‌شود، زیرا مردم به این باور رسیده‌اند که دندان‌هایی سفید و سالم در زیبایی چهره تأتیر به سزایی دارد. در این میان باورها و راهکارهای اشتباهی نیز وجود دارد که ممکن است افراد را دچار سردرگمی کنند. در ادامه قصد داریم در رابطه با این باورهای غلط توضیحاتی را به شما ارائه دهیم تا از انجام آن‌ها جداً خودداری کنید، زیرا این راهکارها خود می‌توانند سبب آسیب رسیدن به دندان‌های شما شوند.

دندان های سفید و عاری از حفره سالم هستند

بیشتر افراد بر این باور هستند  که تا زمانی که دندان‌ها ظاهری سالم دارند، هیچ پوسیدگی در آن‌ها وجود ندارد. در صورتی که این باور بسیار غلط بوده و ملاک خوبی برای تشخیص این موضوع نیست، در حقیقت به همین خاطر است که توصیه می‌گردد هر شش ماه یک بار به دندانپزشک مراجعه کنید تا علائم و دندان‌ها شما به دقت بررسی گردد و در صورت لزوم عکس برداری انجام شود. بسیاری از پوسیدگی‌های دندان ممکن است در ابتدا خود را نشان نداده و بعد از عمیق شدن با یک شکستگی در دندان خود را پدیدار کنند. اگر شما ساکن غرب تهران هستید می‌تواند به راحتی به کلینیک درسان که بهترین دندانپزشکی غرب تهران است، مراجعه کنید تا سلامت دهان و دندان شما به خوبی و بادقت بررسی گردد.

باید محکم مسواک بزنید تا دندان هایتان تمیز شود

محکم مسواک زدن یک باور غلط بسیار رایج است که علاوه بر دندان به بافت لثه نیز آسیب وارد می‌کند. برای مسواک زدن وقت بگذارید، این نکته مهم‌ترین اصلی است که باید برای تمیزی دندان‌های خود با مسواک رعایت کنیم. استفاده از مسواک‌های زبر نیز می‌تواند سبب آسیب به مینای دندان و بافت لثه گردد؛ بنابراین توصیه می‌شود، همیشه از مسواک‌های نرم استفاده کنید، زیرا بافت لثه بسیار حساس بوده و به راحتی آسیب می‌بیند. اگر لثه زخم شود و دچار عفونت گردد، به دلیل مرطوب بودن دهان، بهبودی آن کمی دشوار و زمان‌بر خواهد بود که این موضوع می‌تواند به شدت شما را کلافه گرداند.

جرم گیری دندان ها مضر است

شاید بتوان گفت در زمان‌های قدیم، جرم گیری دندان کمی برای بافت دندان آسیب‌زا بود اما امروزه با پیشرفت علم و به کارگیری موادی مناسب این موضوع اصلاً برای دندان‌ها مخرب نبوده و به جلوگیری از پوسیدگی دندان نیز کمک می‌کند، زیرا وجود جرم و پلاک برروی دندان به شدت محیط را برای فعالیت باکتری‌ها مناسب می‌سازد. این موضوع می‌تواند سبب پوسیدگی دندان‌ها شود.

کلام پایانی

تقریباً بعد از شش سالگی تمامی دندان‌های دائمی ما شروع به رشد می‌کنند که برای آن‌ها هیچ جایگزین طبیعی دیگری وجود ندارد؛ بنابراین باید از همان سنین ابتدایی راهکارهای حفظ سلامت دهان و دندان به انسان آموزش داده شود تا انجام آن‌ها برای فرد به یک عادت همیشگی تبدیل شود. مسواک زدن، استفاده از نخ دندان، مصرف دهان شویه‌های حاوی فلوراید، توجه به نکات مربوط به رژیم غذایی و غیره ساده‌ترین روش‌ها برای داشتن دندان‌های سالم و زیبا هستند. دنداپزشکان نیز در این راه باید با شما همراه باشند تا سلامت دهان و دندان شما را در فواصل زمانی مشخص بررسی کنند. عصب کشی، درمان ریشه، جراحی دندان عقل و هزاران روش درمانی دیگر وجود دارد که توسط دندانپزشکان انجام می‌شود، این روش‌ها در جلوگیری از پیشرفت پوسیدگی دندان نقش داشته و کمک کننده هستند؛ بنابراین اگر دندانپزشک شما یک روش درمانی را برای شما در نظر می‌گیرد، به او اعتماد کرده و درمان دندان خود را به تعویق نیاندازید.